top of page

Bild am SONNTAG: "BM, Nükleer Konuda İran'a Destek Verdi"

BILD am SONNTAG, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (IAEA) dolaylı yoldan İran'ın nükleer programını desteklediğini iddia etti.

BM bünyesinde yer alan IAEA geçen hafta İran'ın nükleer programını genişlettiğini duyurdu. Ancak BILD am SONNTAG'da yer alan iddialara göre, İran araştırmalarını yıllarca maddi olarak destekleyen, ayrıca İran'dan araştırmacıları Rusya'ya eğitim için gönderen de bu kurumdu. 2022'nin başlarında, IAEA temsilcileri, İran'ın uranyım zenginleştirmesinde önemli rol oynayan Nükleer Bilim ve Teknoloji Araştırma Enstitüsü uzmanı Javad Karimi-Sabet ile Viyana'da bir araya geldi. Dahili e-postalara göre UAEK, yaptırımlar nedeniyle banka transferi mümkün olmadığından toplantı için Karimi'ye nakit ödeme yaptı. 2018'de Amerikalılar İran'la nükleer anlaşmadan çekildi ve Tahran'a yönelik yaptırım rejimini sıkılaştırdı. Sonuç olarak, İran'ın nükleer araştırmalar üzerindeki dış kontrolünü sınırlamasıyla anlaşma başarısız oldu. Gizli belgelere göre IAEA daha sonra İran nükleer bilimini finanse edecek programlar başlattı.

Ajans, 2019'un sonlarında İranlı bilim adamlarına danıştıktan sonra "IRA2018001" projesinin hedefini belirledi. Projede, "faaliyetlerin bilim insanlarının bilgi ve becerilerini artırmaya, donanım ve yazılım altyapısını iyileştirmeye yönelik olacağı ve bu sayede araştırma reaktörlerinin işleyişinin ve kullanımının iyileştirilmesine katkıda bulunacağı" belirtildi. Araştırma reaktörleri, nükleer silah yapımında kullanılabilecek potansiyel bir plütonyum kaynağı olarak değerlendiriliyor.


Yine iddialara göre, IAEA ayrıca Rusya'daki Tahranlı bilim adamlarına yönelik birçok eğitim programını da finanse etti. Seçilen uzmanlar, bazen Rusya'nın Rosatom'unun himayesinde haftalarca eğitim görüyordu.


UAEK temsilcisi, İranlı bilim adamlarının Rusya'da eğitim gördüğü gerçeğini doğruladı: "UAEA'nın Teknik İşbirliği Programı, nükleer bilginin geliştirilmesi ve yönetimi konusunda üye ülkeleri destekliyor."


Ancak gazete haberini, "Birleşmiş Milletler'e ait kurum, İranlıların eğitim sırasında nükleer silahlara ilişkin herhangi bir bilgi edinmemesini sağlamak zorundaydı" yorumuyla tamamlıyor.


bottom of page