top of page

Orta Asya Ülkeleri, Almatı'da Buluştu

Almatı, bölgesel refahı hızlandırmak amacıyla Orta Asya genelinde ticareti artırmaya yönelik ses getiren bir organizasyonla 13. Orta Asya Ticaret Forumu'na ev sahipliği yaptı.



Organizasyona ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'nın (USAID) Washington'daki Asya Bürosu Kıdemli Yönetici Yardımcısı Zeinah Salahi, Kazakistan Ticaret ve Entegrasyon Bakan Yardımcısı Kairat Torebayev ve Yatırım, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Danışmanı Abdulla Khashimov yer aldı. Özbekistan'dan Kırgızistan Ulaştırma ve Haberleşme Bakan Yardımcısı Yrysbek Bariev ve Türkmenistan Ticaret ve Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı Yasal Düzenleme ve Dış Ekonomik İlişkiler Koordinasyon Dairesi Başkanı Murat Muradov katıldı. Toplantının amacı, bölge ülkeleri arasındaki işbirliğini teşvik etmek ve ticaret potansiyelini daha net verilerle ortaya koymak olarak belirlendi. Tartışmaların merkezinde, bölge içindeki henüz kullanılmamış büyük ticaret potansiyeli vardı.


Forumda konuşma yapan Ekonomik Araştırma Enstitüsü Başkanı Ruslan Sultanov, proaktif iş girişimleri ile destekleyici hükümet politikaları arasındaki önemli etkileşimin altını çizdi. İşbirliği yapmaya istekli işletmelere hükümetlerin de destek vermeye hazır olduklarını kaydeden Sultanov, böylece ticaret ve yatırım için elverişli bir ortamın teşvik edildiğini vurguladı.


Bakan Yardımcısı Kairat Torebayev ise Kazakistan'ın dijitalleşme yolunda attığı adımları anlatarak bu alanda küresel ortalamaya ulaştıklarını kaydetti. Torebayev, Birleşmiş Milletler Dijital ve Sürdürülebilir Teknolojiler Kullanılarak Ticaretin Kolaylaştırılması Küresel Araştırması'na göre, ülkesinin son yıllarda kağıtsız ticaretin neredeyse tüm yönlerinde sürekli olarak diğer gelişmekte olan ülkelerden daha iyi performans gösterdiğine dikkat çekti. Ek olarak, Kazakistan'ın genel ticareti kolaylaştırma göstergesini önemli ölçüde artırdığını ve yüzde 76'nın üzerine çıktığını belirtti. Torebayev, ticaret projelerinin başarıyla yürütülmesinde sağlam ulaştırma, lojistik ve ticaret altyapısının vazgeçilmez rolünü vurguladı ve Orta Asya'da refahı artırmak için bölge içi ticareti güçlendirmenin hayati öneminin altını çizdi.


"ORTA KORİDORDA DİJİTALLEŞME ŞART"

USAID adına organizasyona katılan Zeinah Salahi, devam eden işbirlikçi çabaları övdü ve yıllar içinde ticaret hacimlerinde kaydedilen önemli ilerlemeleri vurguladı. Ayrıca, önemli sınır geçişlerinde gümrükleme sürelerinin kısaltılması yoluyla gümrük dijitalleştirmesinde kaydedilen ilerlemelere dikkat çekti ve ortak çabaların katalize ettiği somut ilerlemenin altını çizdi. Salahi, ticaret süreçlerini kolaylaştırmak, bölgeyi kağıtsız ticarete yönlendirmek ve Trans-Hazar Ticaret Rotası (TITR - Orta Koridor) boyunca kesintisiz bağlantıyı kolaylaştırmak için dijital dönüşümün zorunluluğunu yineledi.



"BÖLGEDE ULAŞTIRMA ALT YAPISI GELİŞTİRİLMELİ"

Bakanlar, daha geniş bölgesel hedefler doğrultusunda, ticaret akışını kolaylaştırmak ve bölgenin ekonomik potansiyelinin kilidini açmak için hayati önem taşıyan ulaştırma altyapısını geliştirmeye yönelik stratejilerin ana hatlarını çizdi. Kırgız Ulaştırma ve Haberleşme Bakan Yardımcısı Yrysbek Bariev, fiziksel altyapı iyileştirmelerinin yanı sıra dijital reformların da önemli rolünü vurgulayarak, "Transit beyannameleri ve faturalar gibi belgelerin karşılıklı tanınması ve elektronik dijital imzaların karşılıklı tanınması halinde Orta Asya bundan faydalanacaktır. Orta Asya'da, özellikle Kırgız Cumhuriyeti'nde, ulaştırma ve gümrük sektörlerindeki dijital reformlar, fiziksel altyapıdaki güncellemelerin önünde gidiyor" dedi.


Türkmenistan'ı temsil eden Murat Muradov, ülkesinin yeni ortaya çıkan dijital dönüşümünü ve küresel ticaret süreçlerine entegrasyon ve sağlam ulaştırma altyapısından yararlanma konusundaki kararlılığını vurgularken, bölgesel gelişmelere uyum sağlamak istediklerini söyledi.


Orta Asya ülkelerinin İran, Afganistan ve Pakistan ile toplam ticaret hacmi 7,1 milyar dolara ulaştı. Ortak çalışmayla özellikle Hindistan ve Pakistan gibi pazarlarda ticaretin genişletilebileceği de vurgulandı. Toplantıda, demiryolu taşımacılığını ve sınır geçiş noktalarını iyileştirme çabalarının yanı sıra, Kazakistan ve Özbekistan arasında Uluslararası Endüstriyel Kalkınma Merkezi'nin kurulması da dahil olmak üzere çeşitli girişimlerin hayata geçirilmesi yönünde de fikir alış verişinde bulunuldu.





bottom of page