Astana Uluslararası Finans Merkezi (AIFC), Orta Koridor olarak da bilinen Trans-Hazar Uluslararası Taşımacılık Rotası'nın (TITR) gelişimi için çabaların yoğunlaştırılması gerektiğini raporladı.
Son AIFC Raporu Bölgesel Ulaştırma Altyapısını ve Trendleri incelerken, 'Orta Koridor' olarak bilinen Trans-Hazar Uluslararası Taşımacılık Rotası'nın (TITR) gelişimine dair de bilgiler yer aldı.
Raporda ayrıca Orta Koridor olarak da bilinen Trans-Hazar Uluslararası Taşımacılık Rotasının (TITR) gelişimi de tartışılıyor. Raporda, "Orta Koridor, 6.180 kilometre uzunluğa ve 80.000 yirmi fitlik eşdeğer birim dahil olmak üzere altı milyon tonluk üretim kapasitesine sahip, stratejik açıdan önemli, çok modlu bir koridordur" deniyor.
Raporda Kazakistan'ın TITR ve Kuzey-Güney Koridoru'ndaki hayati rolü vurgulanırken, "Büyüyen kargo akışını karşılamak için altyapı kapasitesinin genişletilmesi, pazarlama faaliyetleri ve ek uluslararası düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu" belirtiliyor. Dünya Bankası'nın son araştırmasına atıfta bulunan raporda, Orta Koridor'daki yıllık hacmin 2030 yılına kadar üç katına çıkıp 11 milyon tona çıkabileceği belirtiliyor ve ekleniyor: "Orta Koridorda ulaşım süresi 38-53 günden 19-23 güne düşürüldü. Hedef, 2024'te 5 günü Kazakistan üzerinden olmak üzere 14-18 gün. AIFC'de kayıtlı en az 66 nakliye ve lojistik şirketi var ve ortak girişimler Orta Koridor'un ilerlemesine odaklanıyor."
Raporda, Korgas, Dostık (Drujba) ve Bakty'deki Kazakistan-Çin sınır geçişleri, Aktau, Kuryk ve Bakü'deki Hazar limanlarının geliştirilmesi ve Karadeniz'deki Gürcistan limanları da dahil olmak üzere TITR kapsamındaki yatırım projeleri ayrıntılarıyla anlatılırken, "Kazakistan şu anda ikinci bir demiryolu hattının inşasıyla Dostyk-Moiynty kapasitesini genişletiyor ve Baktı'yı (Kazakistan-Çin sınır noktası) ulusal demiryolu sistemine bağlayacak yeni bir hat inşa etmeye başladı" deniyor. 1,1 milyar dolar değerindeki 836 kilometrelik bölümün 2025 yılında tamamlanması planlanıyor. Ulaşım hızının şu anki günlük 800 kilometreden bin 500 kilometreye çıkması bekleniyor.
Diğer ulaştırma yatırım projeleri arasında Darbaza-Maktaaral demiryolu hattı da bulunuyor. Kazakistan, Kazakistan ile Özbekistan'ı birbirine bağlayacak demiryolu hattının inşaatına Kasım 2023'te başladı. Hattın amacı, Saryagash istasyonundaki sıkışıklığı hafifletmek, Maktaaral bölgesini ana demiryolu ağıyla entegre etmek ve İran, Hindistan, Afganistan ve Pakistan'a transit bağlantılarını geliştirmek. Uygulama dönemi 2024'ten 2025'e kadar olan projenin maliyetinin 250 milyar tenge (523,1 milyon $) olduğu tahmin ediliyor. Kazakistan, 2023 yılının Aralık ayında 272 kilometrelik Bakhtı-Ayagöz demiryolu hattının inşaatına başladı . Bu hattın 577,5 milyar tengeye (1,2 milyar $) mal olması bekleniyor.
Hükümet verilerine göre Bakhtı-Ayagöz demiryolu hattı, Kazakistan ile Çin arasındaki üretim kapasitesini 28 milyon tondan yaklaşık 48 milyon tona çıkaracak, güney kontrol noktalarındaki sıkışıklığı hafifletecek ve ilave transit hacimleri çekecek. Çift hatlı demiryolunun 2027 yılında işletmeye alınması planlanıyor. Aktöbe ve Atırav'dan Rusya'nın Astrahan'ına kadar uzanan 893 kilometrelik otoyolun yeniden inşası da sürüyor.
Rapor, Asya ile Avrupa arasındaki ticaretin çoğunluğu deniz yollarına dayansa da, bazı iç yolların Kızıldeniz ve Güney Çin Denizi'ndeki jeopolitik gerilimlerle ilişkili risklerin çeşitlendirilmesine ve liman altyapısının genişletilmesiyle ilgili teknik sınırlamaların giderilmesine yardımcı olabileceğini de vurguluyor.
Güzergahlardan istifade edecek Avrupa Birliği, Çin, Hindistan ve Orta Asya dahil olmak üzere Avrasya kıtasındaki ekonomilerin büyümeye hazır olduğunu, bunun da yatırımlarda ve ticaret cirosunda artışa yol açtığını belirtiyor. Söz konusu ülkeler, küresel ekonominin yüzde 40'ını, dünya nüfusunun ise yüzde 43'ünü oluşturuyor.